آشنایی با انواع سیم و کابل برق و بیان تفاوت‌های آنها
از زمان اختراع برق تاکنون، سیم و کابل برق که به جهت انتقال نیروی الکتریکی به کار گرفته می‌شوند، از مهم‌ترین ابداعات وابسته به صنعت برق به شمار می‌آیند. البته این دو عنصر با این‌که در اغلب موارد به‌طور همزمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما از جنبه‌های مختلفی تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند. به‌طورمثال سیم‌ها برای انتقال جریان‌های کوچک و در فواصل کوتاه طراحی شده‌اند، درحالی‌که کابلها برای انتقال جریان‌های بزرگ‌تر، برای فواصل طولانی‌تر در سیستم‌های الکتریکیبه کار می‌روند.
سیم و کابل برق
سیم برق چیست؟
سیم برق ابزاری در صنعت برق و الکترونیک است که برای انتقال جریان استفاده می‌شود. البته اصلی‌ترین بخش تشکیل دهنده سیم برق، رشته‌ای رسانا است که معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم ساخته می‌شود و به شکل روکش‌دار یا بدون روکش عرضه می‌گردد. در این بین سیم‌های بدون روکش بیشتر در مصارف صنعتی و سیم‌پیچی موتورها کاربرد دارند، در حالی‌که سیم‌های روکش‌دار به دلیل برخورداری از روکش محافظ، در صنایع مختلفی مانند ساختمان‌سازی و خودروسازی به کار می‌روند.
انواع سیم برق
سیم‌های برق به عنوان یکی از پرکاربردترین تجهیزات برقی، به سه دسته اصلی سیم مفتول، سیم افشان و سیم نیمه‌افشان با ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوت تقسیم می‌شوند. بنابراین شناخت این مشخصات برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه مورد استفاده در پروژه‌های مختلف از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. با توجه به اهمیت آشنایی با ویژگی‌ها و کاربردهای هر یک از آنها، در ادامه به معرفی انواع سیم‌های برق خواهیم پرداخت.
سیم برق افشان
سیم افشان به کمک مجموعه‌ای از رشته‌های نازک فلزی مانند مس ساخته می‌شود و توسط یک لایه عایق که معموماً از جنس PVC است احاطه می‌گردد. یکی از مهم‌ترین و بارزترین ویژگی‌های سیم افشان، انعطاف‌پذیری بالای آن می‌باشد. به همین دلیل در صنعت برق و دسته‌بندی تجهیزات وابسته به آن، با نام سیم نرم شناخته می‌شود. در حقیقت وجود چنین ویژگی برای سیم‌کشی‌های پرپیچ و خم در ساختمان‌ها و مکان‌هایی که نیاز به تغییرات مکرر دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
سیم مفتول
برخلاف سیم‌های افشان، سیم مفتول تنها از یک رشته فلزی ضخیم تشکیل شده و روی آن یک عایق نارسانا قرار می‌گیرد. البته نوع ساختار و انعطاف‌پذیری پایین این سیم به‌گونه‌ای است که به آن سیم خشک یا سیم سخت نیز اطلاق می‌گردد. در ضمن یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سیم مفتول، مقاومت بالای آن در برابر تنش‌های مکانیکی مختلف می‌باشد. بنابراین در مواردی که به استقامت و تحمل بار مکانیکی نیاز است، این نوع سیم‌ها بهترین گزینه به شمار می‌روند.
انواع سیم برق
سیم برق نیمه‌افشان
سیم نیمه‌افشان همانطور که از نام آن مشهود است، خصوصیاتی میان سیم افشان و سیم مفتول دارد. این نوع سیم از رشته‌های فلزی که ضخامتی بیشتر از سیم‌های افشان دارند، تشکیل شده و توسط یک لایه نارسانا، عایق‌بندی می‌شود. هرچند ضخامت رشته‌های فلزی در این نوع سیم‌ها باعث کاهش انعطاف‌پذیری آنها نسبت به سیم افشان می‌شود اما باز هم این نوع سیم‌ها در مسیرهای پرپیچ و خم و مکان‌هایی با تنش مکانیکی زیاد کاربرد دارند.
کابل برق چیست؟
کابل برق یکی از اجزای حیاتی سیستم‌های الکتریکی است؛ این وسیله از یک یا چند رشته سیم به هم تابیده شده تشکیل می‌شود و به وسیله یک یا چند لایه عایق محافظت می‌گردد. در حال حاضر کابلها در انواع مختلفی تولید می‌شوند تا بتوانند نیازهای متنوع صنایع و کاربردهای مختلف آنها را مرتفع سازند. البته لازم به ذکر است که رشته‌های هادی به کار رفته در ساخت این ابزارهای الکتریکی، بیشتر از جنس مس یا آلومینیوم می‌باشند.
انواع کابل برق
کابل‌های برق بر اساس پارامترهای متعددی همچون جنس هادی، سطح ولتاژ و نوع کاربرد طبقه‌بندی می‌شوند. اما در میان تمامی این پارامترها، جنس هادی یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب کابل مناسب محسوب می‌شود. پس از آن سطح ولتاژ قابل تحمل توسط کابلها، از معیارهای مهم در انتخاب آنها به شمار می‌رود. در واقع بر این اساس می‌توان چهار دسته اصلی فشار قوی، فوق فشار قوی، فشار متوسط و فشار ضعیف را برای کابلها در نظر گرفت. علاوه بر آن، نوع کاربرد کابلها نیز در دسته‌بندی آنها تاثیر به‌سزایی دارد و باید مورد توجه قرار بگیرد. به این ترتیب کابلها می‌توانند برای مقاصد مختلفی مانند مخابرات، راه‌اندازی شبکه و ساخت ابزارهای دقیق الکتریکی استفاده شوند.
کاربرد سیم و کابل برق
سیم و کابل برق به دلیل ساختار، ویژگی‌ها و خصوصیات متنوع کاربردهای مختلفی دارند. اما کابلها به دلیل مقاومت و محافظت بالاتر در برابر عوامل محیطی و آسیب‌های مکانیکی، در مقایسه با سیم‌ها دارای کاربرد وسیع‌تری هستند. در واقع این ویژگی‌ها باعث می‌شود که کابلها در صنایع گوناگون و در شرایط جغرافیایی یا آب و هوایی متفاوت به منظور انتقال جریان الکتریکی، سیگنال‌ها و اطلاعات مورد استفاده قرار بگیرند.
تفاوت سیم و کابل برق
هرچند شباهت‌هایی بسیاری بین سیم و کابل برق وجود دارد اما باز هم این ابزارهای الکتریکی تفاوت‌های متعددی باهم دارند که باید پیش از انتخاب بین بهترین گزینه در اجرای سیستم‌های الکتریکی مورد توجه قرار بگیرند. این مقایسه به شما کمک می‌کند تا با ویژگی‌ها و کاربردهای هر یک آشنا شده و انتخاب بهتری برای نیازهای خود داشته باشید. تفاوت‌های موجود بین سیم و کابل را می‌توان بر اساس پارامترهای زیر مورد بررسی قرار داد.
تفاوت سیم و کابل برق
ضخامت و وزن سیم و کابل برق
اولین پارامتر مهم تعیین کننده تفاوت بین این ابزارهای برقی ضخامت بین آنها به شمار می‌رود. در این میان کابلها برق از ضخامت بیشتری نسبت به سیم‌ها برخوردار هستند و در یک متراژ معین از هر دو محصول، وزن بیشتری نسبت به سیم‌ها دارند.
تحمل ولتاژ سیم و کابل برق
معمولاً سیم‌های برق تحمل ولتاژهای سنگین را نداشته و در این مورد نسبت به کابلها ضعیف‌تر عمل می‌کنند.
سطح مقطع
از نظر سطح مقطع، کابل‌های برق تنوع بیشتری دارند و در مقایسه با آنها، سیم‌ها سطح مقطع‌های کمتری داشته و تنها سیم‌های ارت هستند که در برخی موارد، از سطح مقطعی نزدیک به کابلها برخوردار می‌باشند.
مقاومت سیم و کابل برق
نوع ساختار کابلها که شامل ژاکت، زره، آرمور و شیلد است سبب گردیده که نسبت به سیم‌های برق از مقاومت و دوام بالاتری برخوردار باشند.
نوع عایق سیم و کابل برق
یکی دیگر از تفاوت‌های بین سیم و کابل برق مربوط به تعداد لایه رسانا به کار رفته در ساخت آنها می‌باشد. به عبارت دیگر در سیم‌ها برای هر رشته حامل جریان الکتریکی عایق جداگانه در نظر گرفته نشده، در صورتی‌که در کابلها هر رشته حامل جریان، عایق مخصوص به خود را دارد.
سخن پایانی
سیم و کابل برق از اساسی‌ترین تجهیزات انتقال برق و جریان الکتریکی به شمار می‌رود و اختراع آن امکان انتقال انرژی الکتریکی به نقاط مختلف را فراهم کرده است. البته بسیاری از افراد تصور می‌کنند که سیم‌ها و کابلها تعریف مشابهی دارند و تفاوتی بین آنها وجود ندارد. اما با وجود شباهت‌های ظاهری، تفاوت‌های قابل توجهی در ویژگی‌ها و کاربردهای آنها دیده می‌شود. به‌طورکلی تفاوت‌هایی در ضخامت، وزن، تحمل ولتاژ و تعداد رشته‌ها باعث می‌شود که هر یک از این ابزارها در شرایط خاص خود مورد استفاده قرار بگیرند. بنابراین شناخت این تفاوت‌ها برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه بسیار حائز اهمیت است.
